Regio

Italië

De oude Grieken noemden Italië al “Oinotria” dat wijnland betekent. De Italiaanse wijnbouw komt voort uit het meenemen van Griekse druivenrassen door de Etrusken. De verdere verspreiding over Europa heeft vanuit Italië plaatsgevonden. Als vervanging van drinkwater of als noodzakelijke inspiratiebron voor religie. Met de Romeinen en later het katholieke geloof zijn er over het gehele Europese continent druivensoorten aangeplant. Er worden nog steeds methoden uit die tijd gebruikt.

Chianti wijn

Chianti is een van de meest bekende rode wijnen uit Italië. Het gebied is gelegen in Toscane, het stukje paradijs op aarde waar men struikelt over de spectaculaire vergezichten, de glooiende cipressenheuvels en de culturele erfgoederen. De wijnregio is met 160 kilometer (gemeten van noord naar zuid) groter dan bijvoorbeeld die van de Bordeaux en biedt dan ook een heel scala aan wijnen.

Chianti’s worden voor minimaal 80% gemaakt van de Sangiovese druif, al dan niet aangevuld met andere druivensoorten.Wijnen uit deze regio worden gekenmerkt door intense aroma’s van fruit en bloemen. Een typische wijn uit deze streek heeft redelijk veel tannines maar is toch makkelijk drinkbaar, heeft een zachte afdronk en een intense kleur. Verschillen in micro-klimaten (zoals hoogte en ligging) kunnen grote verschillen veroorzaken in de kwaliteit en smaak van de wijn.

Abruzzen

De Abruzzen is een regio in zuidelijk centraal Italië. De naam is afgeleid van het Latijnse Aprutium wat zoveel wil zeggen als “Land van de zwijnen”. In het noorden grenst de regio aan de Marken in het noordwesten en westen aan Lazio, in het zuidoosten aan Molise en in het oosten aan de Adriatische zee.

Op eenzame hoogte torent de berg Gran Sasso boven de rest van de Apennijnen. Dit bepaalt voor een belangrijk deel de klimatologische omstandigheden in dit gebied. In het binnenland overheerst een duidelijk continentaal klimaat, gekenmerkt door warme zomers, koude winters met een groot verschil in dag- en nachttemperaturen. Aan de kust worden deze temperatuurschommelingen getemperd door de aanwezigheid van de zee. Ideale omstandigheden voor de vele wijngaarden die hier liggen.

Alto Adige

Alto Adige is één van de kleinste wijnbouw gebieden van Italië. Het ligt in het noordoosten en wordt ook wel Zuid-Tirol genoemd. Van de totale bevolking spreekt ongeveer zestig procent Italiaans en veertig procent Duits.

Al generaties lang staat Alto Adige garant voor unieke wijnen van hoge kwaliteit. Het is een regio met een grote verscheidenheid aan wijnen met een jaarlijkse productie van 350.000 hl. Uit archeologische opgravingen blijkt dat hier al wijn werd gemaakt lang voordat de Romeinen de Adige vallei bezetten. Veel verschillende volkeren hebben zich in de loop der tijd in deze regio gevestigd

Apulië

Apulië is een regio in Zuidoost-Italië gelegen aan de Adriatische Zee en de Ionische Zee. Het gebied staat beter bekend als de hak van de Italiaanse laars. De hoofdstad is Bari. Het is de voornaamste producent van olijven maar in de streek Salento wordt ook veel wijn verbouwd.

In het verleden kwamen hier vooral veel blends vandaan, ofwel wijnen van verschillende druivenrassen. Deze wijnen werden vaak in andere delen van Italië, maar ook in het buitenland, gebruikt om de eigen wijnen mee te versterken. De afgelopen jaren zijn er veel investeringen in dit gebied gedaan en richt men zich meer op de productie van kwaliteitswijn. Kwantiteit staat niet langer meer op de eerste plaats. Door haar gunstige ligging, het overwegend heuvelachtige landschap en de goede bodemkwaliteiten, die variëren van kalk- en kleihoudend tot zanderig, kunnen er in Apulië uitstekende wijnen gemaakt worden. De regio telt dan ook maar liefst 25 DOC-zones.

Campanië

Campanië is de streek rond Napels, het dichtstbevolkte deel van Italië. Deze regio heeft een prachtige natuur, een schitterende kuststrook langs de Baaien van Napels en Salerno.
De vruchtbare bodem zorgt voor een grote agrarische productie van groenten en fruit. Al in de tijd van de Grieken en de Romeinen was Campania beroemd om zijn wijnbouw, voor de Romeinen was dit zelfs de belangrijkste wijnregio.

Er worden wijnen gemaakt van karakteristieke druiven als Aglianico en Greco di Tufo. Ze groeien op vulkanische hellingen van de Vesuvius, maar ook op fraaie eilandjes als Capri en Ischia.
Lange tijd waren de wijnen vooral geschikt voor snelle consumptie, maar de laatste jaren is de kwaliteit enorm verbeterd.

De Marken

De Marken ligt halverwege Italië aan de Adriatische kust. Het is een regio met prachtige bergen, heuvels en rivieren die van de Apennijnen naar zee stromen.

Het is een relatief groen, heuvelachtig gebied met oude stadjes en bekende badplaatsen. De hoofdstad is Ancona, die dankzij de grote haven ook de belangrijkste stad is.
Door de Apennijnen zijn de gebieden aan de oostelijke kant van Italië geïsoleerd van die aan de westkant van het land. Veel ontwikkelingen die elders in Italië plaatsvonden, zijn aan de Marken voorbijgegaan. Jarenlang leken deze wijnen voorbestemd om gedronken te worden door de lokale bevolking en de – voornamelijk Italiaanse – toeristen aan de Adriatische kust. Maar inmiddels is ook in deze regio, zoals in zoveel Italiaanse wijnstreken, een kwaliteitsslag gemaakt.

Emilia-Romagna

Emilia-Romagna wordt wel ‘de buik van Italië’ genoemd, het is een belangrijke wijnprovincie en een aparte wijnzone.
Deze regio is een zeer vruchtbare vlakte die als een driehoek tussen de Po, de Adriatische Zee en de Apennijnen ligt.

De streek heeft een eigen microklimaat: de wijngaarden op de heuvels liggen op het noordoosten, waardoor ze geen klimaatinvloed vanuit het zuiden hebben.
Er is een sterke invloed van de noordelijke winden die over het vlakke land komen.Vooral in het voorjaar en in de winter is het er vaak koud en mistig. door deze weersinvloeden maakt men hier frisse, lichte wijnen.

Friuli

Friuli is een regio in Noordoost-Italië rond de stad Udine, gelegen tussen Venetië, de Alpen, Slovenië en de Adriatische Zee. Tegenwoordig maakt deze streek het grootste deel uit van de regio Friuli-Venezia Giulia. Dit gebied grenst aan Oostenrijk en voormalig Joegoslavië. Vanwege de etnische, culturele en politieke geschiedenis is het een zeer gevarieerde regio. Het gebied was van oudsher een doorgangsgebied voor verschillende volkeren, waarvan enkele al zeker 3000 jaar geleden druiven verbouwden.

Lombardije

Lombardije is een regio in Noord-Italië. De regio strekt zich uit van de Centrale Alpen in het noorden tot de rivier de Po in het zuiden. In het westen wordt Lombardije begrensd door het Lago Maggiore en de rivier Ticino, in het oosten door het Gardameer en de rivier de Mincio. Er liggen enkele van de hoogste bergtoppen van de Alpen.

In de middeleeuwen is vaak om dit gebied gestreden. In de 19e eeuw ging het deel uitmaken van het koninkrijk Sardinië. De regio is in economisch opzicht zeer belangrijk voor Italië en van alle regio’s heeft Lombardije het hoogste aantal inwoners. De Povlakte is de grootste laagvlakte van het Italiaanse schiereiland. Dit is het dichtbevolkte en meest geïndustrialiseerde deel van de regio, hier liggen de grootste steden Milaan en Bergamo.

Piëmonte

Piëmonte is een regio in het noordwesten van Italië. De naam betekent letterlijk “aan de voet van de bergen” in het Italiaans. Het is een van de grootste gewesten van Italië. Er liggen enkele van de mooiste wijngebieden van het land met de Alpen in het noorden en het westen.

De vruchtbare regio zelf heeft maar weinig vlak land. De heuvels, de berghellingen en de bodem zijn er ideaal voor de wijnbouw. Daarbij heeft Piëmonte een klimaat dat gunstig is voor de wijn. Het gebied ligt zuidelijker dan veel Franse wijngebieden. De beschuttende Alpen houden de hete zonnewarmte vast, terwijl ze ook voor een mistig najaar zorgen.

Sardinië

Het eiland Sardinië ligt ten zuiden van het eiland Corsica, ten westen van Italië, en ten noorden van Tunesië. Met 24.090 km² is het na Sicilië het grootste eiland in de Middellandse Zee. Het eiland wordt omringd door een groot aantal kleine rotsige eilandjes, soms bewoond, soms in gebruik door veeboeren. Niet vis maar schapen zijn hier altijd een belangrijke bron van inkomsten geweest. Over het hele eiland zijn er veel kuddes die de bevolking voorzien van kaas, vlees, wol en huiden.

Het eiland heeft een subtropisch, mediterraan klimaat. De zomers zijn zeer warm en de winters zijn doorgaans mild, Daarnaast staat het eiland altijd onder invloed van de wind. De mistral (Maestrale zoals Italianen zeggen) of sirocco is een zuidelijke wind, die hete en droge lucht uit de Sahara naar het noorden voert.

Sicilië

Sicilië is een eiland en een autonome regio van Italië in de Middellandse Zee. De Oud- Griekse naam Trinakria betekent “het eiland met de drie punten“.

Sicilië is een andere wereld. Een prachtig eiland, met een rijke geschiedenis, waarin wel 10 vreemde volken een rol hebben gespeeld. De Grieken, Moren en Noormannen hebben het eiland groot gemaakt.

Al 13 eeuwen voor het begin van onze jaartelling, in de tijd van de Feniciërs, werd hier wijn gemaakt. Het eiland heeft de meeste wijngaarden (130.000 ha.) van Italië.

Toscane

Toscane is de bekendste wijnregio van Italië en ligt in het midden van land. Het is de regio waarin de Italiaanse renaissance in de 14e eeuw begon en in 15e en 16e eeuw tot grote hoogte steeg. Er ontstond een literaire traditie met schrijvers als Dante Alighieri, Boccaccio en Machiavelli. Hierdoor kreeg het moderne Italiaans een nieuwe status en vorm. Onder leiding van de familie de Medici maakte het toenmalige Groothertogdom een echte bloeitijd door. Het unieke artistieke erfgoed bestaat uit literatuur, architectuur, schilderkunst en beeldhouwkunst.

Maar er is nog een andere kunst, de kunst van het wijnmaken. Want wie Toscane zegt, denkt aan wijn. En dan vooral aan de Chianti die al decennia lang wordt geëxporteerd. In eerste instantie in grote hoeveelheden in de bekende mandfles, de “fiasco”.

Trentino

Trentino is een autonome regio in het noorden van Italië aan de grens met Oostenrijk. Het gebied heeft een bewogen geschiedenis. Het huidige Tirol maakt vanaf het begin van de 8e eeuw deel uit van het Hertogdom Beieren. In 1027 komt ook Trentino als bisdom in de Beiers bezit. In 1363 worden beide gebieden Habsburgs en maken zij deel uit van Oostenrijk. Na de Eerste Wereldoorlog worden Trentino en het zuidelijke deel van Tirol door Italië geannexeerd.

Het bergachtige karakter van de streek biedt geen makkelijke basis voor de wijnbouw. Toch maakt men hier al langere tijd heerlijke wijnen. Er zijn grote verschillen in microklimaat, bodem en hoogte in dit gebied en de wijnstokken staan op steile terrassen aangeplant. De druiven vangen hier veel zon maar de hellingen zijn erg arbeidsintensief. Het totaal aan wijngaarden bedraagt slechts 9.000 hectare. De nadruk ligt op de productie van heerlijke rode wijnen.

Umbrië

Umbrië is een regio in centraal Italië. Het ligt in de vallei tussen de rivier Tiber en het stuwmeer Lago di Corbara. Umbrië wordt gekenmerkt door oude ommuurde heuvelstadjes met steile straatjes die getuigen van een rijke cultuurgeschiedenis. Dit “groene hart van Italië” grenst in het westen aan Toscane, in het oosten aan de Marken en in het zuiden aan Lazio.

Umbrië heeft een zacht mediterraan klimaat waar de zomers droog en zonnig zijn. De winters zijn behoorlijk koud en nat, zeker op grotere hoogte in de Apennijnen. In deze regio wordt al duizenden jaren wijn gemaakt vanwege de gunstige omstandigheden.

Veneto

Veneto is een belangrijke wijn regio in Noord-Italië. Het afwisselende landschap strekt zich uit van de Alpen tot aan de Adriatische Zee. De hoofdstad van de regio is Venetië.

Veneto is een zeer vruchtbaar gebied. De landbouw neemt er dan ook nog een belangrijke plaats in. Van de 75.000 hectare wijngaarden komt een jaarlijkse productie van ongeveer 10 miljoen hectoliter wijn. Wijnen met een overvloed aan regionale diversiteit en kwaliteit. In de regio zijn vrijwel alle wijntypes vertegenwoordigd: jonge witte en rode wijnen, mousserende wijnen plus stevige rode wijnen zoals de Amarone.